Actualiteit | Aanvallen tegen de homeopathie

Hoog tijd om de patiënten ernstig te nemen?

Als patiënten begrijpen wij perfect dat de farmaceutische sector aan zijn aandeelhouders dividenden wil uitkeren. Volgens ons lukt dat ook aardig. Wij luisteren bovendien aandachtig naar de marketingpraatjes van de farmasector, de klassieke geneeskunde en de medische faculteiten van onze universiteiten, met als mantra: de patiënt komt op de eerste plaats. Lovenswaardig en het onthouden waard. Dus als de patiënt echt het sublieme, begeesterende ideaal van de hele gezondheidssector is, dan mogen wij enkele eisen stellen:

• Respect opbrengen voor onze vrijheid en therapeutische keuzes. Wanneer een deel van de gezondheidssector in ruime zin voortdurend en systematisch andere onderdelen en disciplines van de sector aanvalt, dan is dit een poging om de patiënt te beïnvloeden en de eerbaarheid van sommige spelers aan te tasten.
• Een patiënt die zijn recht op therapeutische vrijheid wil uitoefenen niet langer met een schuldgevoel opzadelen, neerbuigend behandelen of zelfs bedreigen. Ook door het niet eens te zijn met de mainstream geeft een patiënt uiting aan zijn waardigheid.
• Het begrip complementariteit in de geneeskunde ruimte geven. Niet-conventionele geneeswijzen zijn veel meer dan “alternatief” (wat ze niet eens claimen) en eerder perfect complementair met de zogeheten klassieke versie. Elke geneeswijze behaalt resultaten die de andere niet of slechts moeizaam kunnen neerzetten. En je moet al echt van slechte wil zijn om te beweren dat de complementaire geneeswijzen de conventionele geneeskunde in de schaduw stellen of oneerlijke concurrentie aandoen. De patiënten hebben eerder de indruk dat het de complementaire disciplines zijn die onder druk staan.
• Aanvaarden dat de geneeskunde geen exacte wetenschap is. Als de complementaire geneeswijzen resultaten boeken, dat is dat vaak omdat ze rekening houden met parameters die afwijken van de zuivere, onversneden wetenschap van vandaag. Alles wat die wetenschap begrijpt, becijfert en beheerst, blijft zeer bescheiden in vergelijking met de ongrijpbare complexiteit van het Leven en de blijken van intelligentie ervan.
• Onafhankelijke klinische proeven bevorderen. Het symposium ‘Klinische proeven met en voor de patiënt’ dat op 26 september 2017 werd georganiseerd door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) erkende volmondig dat momenteel slechts 20% van de klinische proeven op onafhankelijke basis plaatsvindt. Met andere woorden: bij 80% van deze proeven houden farmaceutische bedrijven de touwtjes van de wetenschappelijke processen in handen om de gewenste marketingdoelstelling te bereiken. Geven zij zo voorrang aan de patiënt? Is dit een voorbeeld van wetenschappelijke objectiviteit? En is er misschien een verband met het verbijsterende aantal doden veroorzaakt door geneesmiddelen?

Dit artikel gaat uit van wat patiënten zelf rapporteren, van wat zij tegen elkaar zeggen. Het gaat om empirische bevindingen die steunen op het gezond verstand en de kritische geest van de bevolking. Natuurlijk kan iemand talrijke statistieken aandragen die het bovenstaande tegenspreken. En uiteraard zijn er ook andere statistieken te vinden die het standpunt van de patiënten onderbouwen.

Zo’n discussie is gedoemd om steriel te blijven. Waarom er dan energie in stoppen? Is zich afsluiten voor een afwijkende zienswijze geen bewijs van bekrompenheid? Wie de specifieke methodologieën van de complementaire geneeswijzen ontkent, zal altijd ‘wetenschappelijk’ kunnen aantonen dat ze op drijfzand gebouwd zijn, terwijl hun ontelbare successen en populariteit bij de patiënten onmiskenbaar zijn. Vergeet daarbij niet dat een wetenschappelijke aanpak niet zonder nieuwsgierigheid kan, met andere woorden: openstaan voor het onbekende en het onverkende.

Als patiënten voelen wij ons vooral gesterkt door een principe dat niemand verloochent: de patiënt komt altijd op de eerste plaats. Waarom nog wachten om dit nu, meteen, toe te passen? En ons niet langer met ‘evidence-based’ om de oren te slaan, maar voorrang te geven aan ‘human-based’?