Een groep Zweedse en Noorse wetenschappers heeft in een nieuwe studie aangetoond dat het mogelijk is om lichaamscellen langer in leven te houden door mensen een combinatie van selenium en co-enzym Q10 te geven. Met hun bevindingen hopen ze senioren te kunnen helpen om tot op hoge leeftijd gezond te blijven.
Verhoogde telomeerlengte met selenium en Q10
Alle cellen in het lichaam hebben een houdbaarheidsdatum, maar het kan mogelijk zijn om deze te verlengen, volgens een nieuwe studie uitgevoerd door een team van Zweedse en Noorse onderzoekers.
De studie, die is gepubliceerd in het internationaal erkende tijdschrift Nutrients, keek naar de lengte van telomeren, een bekende en goedgekeurde methode om de resterende duur van een cel te beoordelen. De wetenschappers keken ook naar een aantal bekende verouderingsmarkers die hun resultaat bevestigden.
Verhoogde telomeerlengte met selenium en Q10
Door een grote groep oude – zowel gezonde mannen als gezonde vrouwen – hun voeding aan te vullen met selenium en co-enzym Q10 of placebo, konden de wetenschappers aan de hand van de lengte van de telomeren vaststellen dat er een significant verschil was tussen de twee groepen.
De groep deelnemers die de twee actieve supplementen, selenium (SelenoPrecise, Pharma Nord ) en co-enzym Q10 (Bio Q10, Pharma Nord ) ontving, had langere telomeren dan de deelnemers in de groep die placebo kreeg. Met andere woorden, het nemen van de combinatie van de twee stoffen verlengde de houdbaarheidsdatum van de cellen en dat zou een aanzienlijke impact kunnen hebben op de snelheid van veroudering.
Langzamere slijtage van cellen
Onze genen zijn gerangschikt langs gedraaide, dubbelstrengs DNA-moleculen die chromosomen worden genoemd. Aan het einde van onze chromosomen hebben we telomeren om het DNA te beschermen tegen rafelen of klitten. Je kunt ze vergelijken met de plastic knipsels die de uiteinden van schoenveters beschermen. Elke keer dat een cel zich deelt, worden de telomeren iets korter. Uiteindelijk worden ze zo kort dat de cel zich niet langer succesvol kan delen en sterft.
Blijkbaar zijn het mineraal selenium en de vitamine-achtige verbinding co-enzym Q10 in staat de telomeren te beschermen door het verkortingsproces te vertragen, zodat ze langer meegaan.
Oxidatieve stress en ontsteking
“Wij mensen worden blootgesteld aan versnelde veroudering waarbij verhoogde oxidatieve stress en ontsteking het proces versnellen, vooral als we een tekort hebben aan of niet genoeg hebben van selenium en Q10. Als mensen met een laag gehalte aan deze twee verbindingen echter een supplement nemen, kan dit hun veroudering vertragen”, zegt hoofdonderzoeker professor Urban Alehagen, cardioloog van het Universitair Ziekenhuis van Linköping in Zweden.
De recente studie werd uitgevoerd door bloedmonsters te analyseren die het team van wetenschappers regelmatig nam van meer dan 443 deelnemers aan de studie gedurende een periode van vijf jaar als onderdeel van de hoofdstudie, KiSel-10, die in 2013 werd gepubliceerd in International Journal of Cardiology. Hier konden ze zien dat de deelnemers die selenium en co-enzym Q10 slikten, een 54 procent lager cardiovasculair sterftecijfer hadden in vergelijking met de placebogroep.
Normaal gesproken zijn hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak op oudere leeftijd. Hun bevindingen maakten hen nieuwsgierig naar een verklaring en begonnen een systematische analyse van het enorme aantal bloedmonsters dat in speciale vriezers was opgeslagen.
Biologische veranderingen tegengaan
Sinds de publicatie van het hoofdonderzoek in 2013 zijn er meer dan 20 vervolgonderzoeken afgerond. Door verschillende biomarkers te meten hebben de wetenschappers in een groot deel van deze onderzoeken kunnen zien dat selenium en co-enzym Q10 enkele van de biologische veranderingen lijken tegen te gaan die normaal worden gezien in verband met het verouderingsproces.
In de meest recente studie, de 23e deelstudie, hebben ze zich gericht op de lengte van telomeren en een aantal specifieke biomarkers die aangeven hoe snel we oud worden. En nogmaals, het team van wetenschappers heeft aangetoond dat de combinatie van selenium en co-enzym Q10 senioren lijkt te helpen hun gezondheid en levenskwaliteit te behouden, of dan toch zeker te ondersteunen.
Seleniumtekort is wijdverbreid
“Tot nu toe hebben we vastgesteld dat de twee verbindingen een positieve invloed hebben op fibrose, een fenomeen dat vooral uitgesproken is in verband met cardiovasculaire veroudering. We hebben ook naar andere markers gekeken en kunnen zien dat er een verband is tussen de inname van selenium en de biologische leeftijd”, legt professor Alehagen uit.
De gemiddelde seleniumopname in grote delen van Europa is relatief laag omdat er relatief weinig selenium in de landbouwgrond zit in vergelijking met andere delen van de wereld. Studies tonen aan dat we dagelijks meer dan 100 microgram selenium nodig hebben, maar de gemiddelde inname is minder dan de helft daarvan.
Bron: “Selenium and Coenzyme Q10 Intervention Prevents Telomere Attrition, with Association to Reduced Cardiovascular Mortality—Sub-Study of a Randomized Clinical Trial”, Nutrients 2022, 14, 3346.”
De wetenschappers gebruikten in hun onderzoek producten van het Deense Pharma Nord: Bio-Q10 Aktiv Q10 Gold en SelenoPrecise.