uit de reeks        Dossier | Afschied

Klassieke Homeopathie aan het levenseinde

Deel 2
Jarenlang vertoeven in palliatieve middens deed mij nadenken over leven en dood. Aan de rand van de dood kijken we scherper toe.  Als een goede dood zich niet spontaan aandient hebben we in België een wettelijk kader voor Euthanasie, het zelfgekozen levenseinde met de hulp van een arts. Welke plaats kan klassieke homeopathie aan het levenseinde innemen?

auteur: Herlinde Bral

Klassieke Homeopathie en het levenseinde

Kan klassieke homeopathie aan het levenseinde een plaats innemen?

Binneneen palliatieve setting zijn de alternatieve geneeswijzen vrij goed aanvaard. Er is immers niets meer te verliezen. Alles wat nog kan gedaan worden als er niets meer kan worden gedaan, kan alsnog helend zijn.

‘Geen dagen meer toevoegenaan het leven maar kwaliteit van leven toevoegenaan de dagen.’ (Ciseley Saunders)

Belangrijk blijft dat mensen die gaan sterven enige vorm van controle over de situatie kunnen hebben, waarmee wordt bedoeld dat zij kunnen en mogen kiezen waar en hoe ze willen sterven en het leven zo sereen als mogelijk loslaten.

Comfortabel
  • afwezigheid van bijkomende stresserende factoren (te hardnekkig doorbehandelen)
  • symptoom beheersing (o.a. optimale pijncontrole)
'Care’ versus ‘Cure’
  • ‘whole person care’ (Kellehear, 1999) met aandacht voor de familie
  • limiet aan curatieve geneeskunde
  • debat over tegenstellingen tussen klassieke en alternatieve geneeswijzen valt weg, er is namelijk niets meer te verliezen.
Geborgenheid, spirituele begeleiding
  • gekoesterd worden
  • holistische benadering met respect voor het individu ‘care’ versus ‘cure’
  •  ‘whole person care’ (Kellehear, 1999)met aandacht voor de familie
  • limiet aan curatieve geneeskunde
  • debat over tegenstellingen tussen klassieke en alternatieve geneeswijzen valt weg, er is namelijk niets meer te verliezen.
Middelen die bij het levenseinde kunnen ingezet worden

Bijna niemand sterft zonder allopathische medicatie. In de klassieke palliatieve setting wordt zeer veel aandacht besteed aan de pijn- en symptoomcontrole. De opklimmende trap van analgetica naar opiaten gebeurt meestal geleidelijk. Daarin nemen de pijnpleisters (morfinepleisters) een belangrijke plaats in.

Nadeel is wel dat er bij hoog en intensief gebruik verwardheid kan ontstaan.

Natuurlijk ziek zijn en stervende zijn behoort tot een lang vervlogen tijd. Voor al wie tot voorgaande groep behoort, kan homeopathie een zachte overgang helpen creëren. Zoveel moeilijker verloopt een homeopathische begeleiding bij mensen aangetast door medicatieziekten.Dit zijn aandoeningen waarbij organen en orgaansystemen aangetast zijn door overmatig medicatiegebruik, bijvoorbeeld een lever die niet meer functioneert doordat hij vol toxines zit.

Mensen sterven even vaak aan de behandeling ten gevolge van de agressieve medicatie als aan de ziekte zelf.

 

In ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan’ schrijft Ivan Wolfers, zelf arts en schrijver: “Uit onderzoek blijkt dat artsen voor zichzelf voor een behandeling met minder bijwerkingen zouden kiezen, met het risico eerder te sterven. Voor hun patiënten zijn ze geneigd te gaan voor een kleinere sterftekans, met meer bijwerkingen als gevolg. Tot nu toe heb ik twee urologen eerlijk horen toegeven dat ze nooit hun PSA zouden laten vaststellen. Ze hebben echter wel hun hele professionele bestaan op juist die bloedwaarde gebaseerd. Er valt immers eer te behalen aan het redden van mannen met kanker. Prostaatkanker en PSA hebben de plek van de urologen in de medische hiërarchie aanzienlijk verbeterd. Ze weten echter beter dan wie ook dat als eenmaal de PSA verhoogd is, je in een medisch circus terecht komt waarbij je als patiënt van het een in het ander valt. Rationeel gezien liggen dan alle te adviseren beslissingen zo’n beetje vast en die zijn gebaseerd op onderzoeken die gedaan zijn om effectiviteit van behandelingen aan te tonen. Naar kwaliteit van bestaan is helaas veel minder gekeken en als er al ergens gegevens zijn, worden die niet echt meegewogen. Het komt erop neer dat artsen zichzelf vooral zien als bewaker van de kwantiteit van leven maar dat ze beroerde adviseurs zijn als het aankomt op de kwaliteit van het bestaan.”

Door te ver doorgedreven pijnstilling leert het lichaam niet meer om de lichaamseigen pijnstilling te produceren zoals dopamine, endorfine, cortisol. Bij leverintoxicatie zie je extreme vermoeidheid, grote behoefte aan slaap, een druk in de buik en een erg opgeblazen gevoel.

In een palliatieve context staat het acute beeldmeestal voorop. Een uitgesproken fysieke en/of mentale klacht kan naar een bepaald homeopathisch middel wijzen.

Vaak voorkomende homeopathische (hulp)middelen

Bij een stervende patiënt zal het instinct van zelfbehoud vaak opflakkeren waarbij het beeld van Arsenicum album zich toont: angst om dood te gaan, angst om alleen te zijn, rusteloosheid, dorst voor kleine slokjes water. Dat is de reden waarom Arsenicum één van de belangrijkste middelen is om te helpen bij het sterven.

  • Iemand heeft constant frisse lucht nodig, moet toegewapperd worden( fanning) en de Carbovegetabilis toont zich.
  • Apis in ziektebeelden waarin oedeem een belangrijke rol speelt, brandende stekende pijnen die verbeteren door warme omslagen. Ook bij ascites (vochtopstapeling in de buik) zonder dorst.
  • Aconitum heeft doodsangst en voorspelt het uur van zijn dood.
  • Aurum metallicum bij wanhopig zijn en suïcidaliteit ten gevolge van de pijn.
  • Mercurius,bij nachtelijke pijnen en speeksel­verlies.
  • Mezereum bij brandende pijnen in de
  • beenderen
  • Tarentula cubensis verlicht de pijn bij het sterven
  • Opium wordt toegediend bij de Cheyne-Stokes (zeer onregelmatige ademhaling)
  • Ook naar gelang het soort kanker kan een middel ingezet worden.
  • Conium bij verwardheid bij uitgezaaide prostaatkanker
Bronnen en achtergrondliteratuur
  • De klassieke homeopathische lezingen van Dr. Med. Vassilis Ghegas Deel S verzameld door Dr Fons Vanden Berghe, Genk
  • De brochure ‘Medisch begeleid sterven: een begrippenkader’ uitgegeven bij Federatie Palliatieve zorg Vlaanderen
  • Een waardig levenseinde Prof.Wim Distelmans,uitgeverij Houtekiet herziene uitgave
  • Libera me Over euthanasie bij psychisch lijden,Dr Lieve Thienpont psychiater, uitgeverij Witsand
Websites
Geplaatst in Alle rubrieken, Dossier en getagd met , , , .