Lezersbrief oktober 2020
van Renild Van den plas

Het rouwende lichaam: een weg naar herstel met Eutonie als handreiking.

Een compilatie van enkele citaten uit mijn eindwerk:
‘Sterven is opnieuw geboren worden’ tot het bekomen van het diploma Eutoniepedagoge VES in 2012

Mijn rouwproces werd ongemerkt een groeiproces op vele domeinen.

Voelen was immers in heel mijn wezen geassocieerd met pijn voelen.

De geleidelijke opbouw van de Eutonie-methodiek bracht mij –ongemerkt- terug bij mijn capaciteit om waar te nemen: objectief, concreet, zonder oordelen of allerlei associaties.

Het rouwende lichaam: een weg naar herstel met Eutonie als handreiking.

De concrete ervaring van mijn fysieke realiteit bracht ook een groeiend besef van eigenwaarde teweeg.

Het lichaam kan dè ingangspoort zijn tot fysiek én psychisch herstel. Hippocrates zei het al: “Niet de arts maar het lichaam zelf is de genezer van alle kwalen”.

Een gekende uitspraak ten aanzien van mensen die een verlies lijden -van welke aard ook- is: “Je moet dit een plaats geven.” Gemakkelijker gezegd dan gedaan! En … wat is dat dan: dit een plaats geven? Zelf beleefde ik dat destijds als ‘in een vitrinekast achter mij’ …dus dat zat wel goed, dacht ik … Tegelijk echter voelde ik mij als prille 40-er oud en versleten. Mijn hele lichaam deed pijn.

Een verlieservaring kan de oorzaak zijn dat het lichaam (én de psyche) verkrampt, verhardt er pijnlijk wordt. Niemand had mij daarover echter gesproken. De omgeving versterkt dit soms door uitspraken als: “Sterkte. Je moet vooruit. Wenen helpt niet, daarmee kun je dit gebeuren niet ongedaan maken. Laat dit toch los, en richt je op de toekomst.”

Eutonie heeft mij hierop tegeninformatie geboden: ik werd begeleid in een proces dat leidt tot verzachten, verstillen, op adem komen, de tijd zijn werk laten doen, mogen toelaten…
Eutonie biedt een handreiking opdat lichaam en geest zich kan aanpassen aan de nieuwe situatie, waarin het verleden een plaats krijgt en de toekomst terug alle kansen.
Zo werd mijn rouwproces, ongemerkt een groeiproces op vele domeinen.

Na het plotse overlijden van mijn man -en 9 jaar later ook een van mijn zonen- kon ik alleen maar denken en hopen dat Eutonie mijn redding zou kunnen zijn. In een psychotherapeutische setting had ik te dikwijls ervaren dat ik zeer bedreven was om telkens ‘rond de hete brij’ te laveren. Een grote woordenstroom hield mijn diepe pijn veilig op afstand. 
Onder zorgvuldige begeleiding van een Eutonietherapeut en daarna via diverse cursussen ondervond ik dat ‘niet kunnen voelen’, eerder te maken had met niet meer durven voelen. Voelen was immers in heel mijn wezen geassocieerd met pijn voelen, (zowel fysisch als psychisch) en dat wilde ik niet meer. Ik had genoeg pijn te verduren, die niet of amper te verdragen was.

De geleidelijke opbouw van de Eutonie-methodiek bracht mij –ongemerkt- terug bij mijn capaciteit om waar te nemen: objectief, concreet, zonder oordelen of allerlei associaties. Terug durven voelen naar het ‘hier en nu’ buiten mij, en geleidelijk aan ook naar wat er zich in mijn lichaam liet waarnemen. 

De steun (van de grond) buiten mij tegenkomen, gewaarzijn en toelaten, bracht mij ook bij de concrete ervaring van een steunbiedend skelet binnen in mezelf. 

Daarop meer en meer vertrouwen hielp mij o.a om spanningen, pijn en verhardingen te lossen, in plaats van mij – op spierkracht – letterlijk staande te houden. 
Het verlies werd ondermeer daardoor dragelijk. De concrete ervaring van mijn fysieke realiteit bracht ook een groeiend besef van eigenwaarde teweeg. 
Als ik door de buitenwereld -ongewild- gekwetst werd, bracht de verworven basis van lichaamsbewustzijn mij soelaas: ik ontdekte de grond als betrouwbare partner. Dit bleek ook de weg te zijn die mij bracht bij mijn diepste pijn, waar ik geen woorden voor vond. Ik vond een weg om die pijn toe te laten én af te voeren. Er ontstond een tot dan toe ongekend gevoel van eenheid in mezelf.

De geleidelijke opbouw van de Eutonie-methodiek bracht mij –ongemerkt- terug bij mijn capaciteit om waar te nemen: objectief, concreet, zonder oordelen of allerlei associaties. Terug durven voelen naar het ‘hier en nu’ buiten mij, en geleidelijk aan ook naar wat er zich in mijn lichaam liet waarnemen. 
De steun (van de grond) buiten mij tegenkomen, gewaar zijn en toelaten, bracht mij ook bij de concrete ervaring van een steunbiedend skelet binnen in mezelf. 
Daarop meer en meer vertrouwen hielp mij o.a. om spanningen, pijn en verhardingen te lossen, in plaats van mij – op spierkracht – letterlijk staande te houden. 
Het verlies werd ondermeer daardoor dragelijk. De concrete ervaring van mijn fysieke realiteit bracht ook een groeiend besef van eigenwaarde teweeg. 
Als ik door de buitenwereld -ongewild- gekwetst werd, bracht de verworven basis van lichaamsbewustzijn mij soelaas: ik ontdekte de grond als betrouwbare partner. Dit bleek ook de weg te zijn die mij bracht bij mijn diepste pijn, waar ik geen woorden voor vond. Ik vond een weg om die pijn toe te laten én af te voeren. Er ontstond een tot dan toe ongekend gevoel van éénheid in mezelf. 

Stapje voor stapje kiemde er verzoening met het gebeuren: een instemmend ‘ja’ dat ik in mezelf gewaar werd bij pijnlijke herinneringen aan het verlies, of in andere moeilijke situaties.

Na een intens Eutonie-vormingstraject werd voor mij duidelijk: rouwen heeft veel, zoniet alles te maken met vertrouwen. Terug vertrouwen vinden in mezelf, (je bent immers soms ook jezelf ‘kwijt’) én in de anderen (je wordt immers zo dikwijls -goedbedoeld- gekwetst).
Het is een zeer individueel –en meestal onbekend- proces. Wanneer en hoe kan je dat immers ooit ‘leren’: je weg vinden doorheen het doolhof van fysiek en psychisch lijden.
Eutonie bracht mij terug bij mijn innerlijke (veer)kracht: met veel geduld en een niet beschuldigende blik geraakte ik steeds verder op mijn unieke levensweg. 

 

Een verzoeningsproces ontwikkelde zich geleidelijk aan:

  1. De concrete tactiele waarneming (= het voelen) van mijn lichaam werd terug gestimuleerd. Het was een neutraal en veilig gebeuren, waarbij ik mijn huid als tastorgaan en als grens duidelijker kon verkennen.
  2. Die toenemende lichaamssensibiliteit, welke aanvankelijk als ‘rauwe’ pijn werd ervaren, kon zich geleidelijk ombuigen naar: terug contact zoeken en vinden met mezelf en mijn omgeving. 
  3. Door de grond als draag- en steunvlak toe te laten, vond ik een betere omgang met pijn, weerstand of moeilijkheden. Daardoor kon ik ook de pijn van het verlies in mezelf toelaten in plaats van ertegen te vechten of ervoor te vluchten. Zo werd ik zachter, milder en begripvoller voor mezelf én voor mijn omgeving.
  4. Dit rouwproces doorleven bracht me bij: leven in het nu.
    Het verlies is én blijft een deel van mijn leven, het hoort bij mijn geschiedenis, maar het bepaalt niet meer mijn handelen. 
  5. De verantwoordelijkheid kunnen opnemen voor mijn lichaam én mijn emoties nam geleidelijk toe. Ik kreeg terug vertrouwen in de universele levensprocessen en in mijn unieke levensweg. 
 

Conclusie:  

  • Het lichaam kan dé ingangspoort zijn tot fysiek en psychisch herstel. Hippocrates zei het al: “Niet de arts maar het lichaam zelf is de genezer van alle kwalen”. Iedere persoon kan (leren) luisteren naar de wijsheid van het lichaam en daarmee het zelfherstellend vermogen van het eigen lichaam benutten en ontwikkelen. 
  • Pijn om het verlies van iets of iemand, is geen louter emotioneel gebeuren. De pijn resoneert in de fysieke realiteit.  Lichaam en geest zijn immers als twee benen om op te staan. Het zijn de twee pijlers waardoor welzijn en welbevinden zich kunnen ontwikkelen, ook in moeilijke levensfasen.
  • Eutonie kan een waardevolle basis of ondersteunend zijn bij emotioneel genezingswerk. 
  • Aanvankelijk lijkt Eutonie soms saai want een groeiproces verloopt nu eenmaal traag. Omdat Eutonie appel doet om met verkennende aandacht te ‘oefenen’, wordt het een voortdurend ontdekkingsproces, soms met aha-ervaringen, wat meermaals benoemd wordt als een echte openbaring. Het wordt dan een proces dat nooit ten einde is: de capaciteit tot voelen, aanvoelen, invoelen, doorvoelen, meevoelen kan zich immers steeds verder ontwikkelen. De balans tussen ‘meevoelen’ met bv. lotgenoten, cursisten, cliënten en daarbij mijn grenzen bewaken is ook een blijvend  proces van aandachtig waarnemen en keuzes maken.   

Ik hoop dat velen deze ongekende mogelijkheden tot herstel en groei mogen exploreren.  

Wil je Eutonie zelf ervaren? Hier kan je een cursus boeken