samenstelling en duiding door Meta Zahren
Abstract uit het Sciensano rapport:
Epidemiologie van AIDS en HIV-INFECTIE in België
Toestand op 31 december 2017
Aanvullende artikels over besmetting, preventie, behandeling en meer
Sciensano is het Belgische contactpunt voor volksgezondheidsonderwerpen. De organisatie verzamelt en publiceert jaarlijks informatie over de hiv- en aidsdiagnoses in België. De recentste cijfers gaan over 2017.
Op hun website wordt hun aanpakt als volgt beschreven: "De kracht van Sciensano ligt in de holistische en multidisciplinaire benadering van gezondheid. Onze aandacht gaat daarbij uit naar het nauwe en onlosmakelijke verband tussen de gezondheid van mensen en die van dieren, en hun omgeving (het “One health” concept). Daarom combineren we meerdere invalshoeken in ons onderzoek om op een unieke manier bij te dragen aan ieders gezondheid."
De gegevens over de nieuwe hiv- en aids-diagnoses in België komen uit twee bronnen: enerzijds de registratie en aangifte van de aidspatiënten door de clinici, anderzijds de registratie van de hiv-diagnoses door de Aids Referentielaboratoria die de confirmatietests uitvoeren.
Enkele cijfers uit het Sciensano AIDS rapport 2017
890
nieuwe
hiv-diagnoses
in 2017
of 2,4 per dag
18908
mensen zijn infecteerd
met hiv
in België
2059
mensen weten
nog niet
dat ze
hiv hebben
2%
daling
in hiv diagnoses
in vergelijking
met 2016
Abstract uit het rapport
Een minder uitgesproken daling van het aantal hiv-diagnoses in 2017
In 2017 daalde het aantal nieuwe hiv-diagnoses met 2% in vergelijking met 2016 en met 27.5% in vergelijking met 2012. Sciensano registreerde 890 gediagnosticeerde hiv-infecties in 2017 wat overeenstemt met gemiddeld 2.4 nieuwe diagnoses per dag. De verderzetting van de dalende trend is voor Sciensano een bemoedigend teken. Toch blijft waakzaamheid geboden omdat het aantal nieuwe hiv-diagnoses hoog blijft. Dit vraagt om een nog intensiever gebruik van de preventieve interventies die in België beschikbaar zijn.
De belangrijkste bevindingen van het rapport 2017
Sciensano registreerde 890 gediagnosticeerde hiv-infecties in 2017 wat overeenstemt met een daling van 2% in vergelijking met 2016 en met 27.5% in vergelijking met 2012.
De geobserveerde lichte daling in 2017 betreft hoofdzakelijk mannen die seks hebben met mannen (MSM).
De overdracht via intraveneus drugsgebruik is uitzonderlijk in België, en werd slechts voor 1% van de hiv-diagnoses in 2017 gerapporteerd.
Mannen die seks hebben met mannen
Het aantal nieuwe hiv-diagnoses bij mannen die seks hebben met mannen (MSM) daalde met 34% in vergelijking met 2013 toen de hoogste piek werd waargenomen.
In 2017 vertegenwoordigden de diagnoses bij MSM, 48.6% van de nieuwe geregistreerde hiv-infecties waarvan de overdrachtswijze gekend is.
Deze diagnoses werden vastgesteld bij
- 63% Belgen
- 17% personen met een andere Europese nationaliteit (voornamelijk Nederlanders, Fransen en Spanjaarden)
- 4% Sub-Sahara Afrika
- 16% andere
De daling van het aantal hiv-diagnoses deed zich voor zowel bij MSM met de Belgische nationaliteit als bij MSM met een andere nationaliteit.
Heteroseksuele mannen en vrouwen
Tussen 2012 en 2017 daalde het aantal nieuwe hiv-diagnoses bij heteroseksuelen met 39%.
In 2017 vertegenwoordigden deze diagnoses 48.3% van de nieuw geregistreerde hiv-infecties waarvan de overdrachtswijze gekend is.
Van de gediagnosticeerde heteroseksuelen, was
- 49% afkomstig van Sub-Sahara Afrika
- 28% Belg
- 13% andere Europeanen
- 10% andere
De geobserveerde daling bij de heteroseksuelen kan hoofdzakelijk toegeschreven worden aan de daling van het aantal diagnoses in de populatie afkomstig van Sub-Sahara Afrika. Bij heteroseksuele Belgen bleef het aantal nieuwe diagnoses tussen 2008 en 2015 vrij stabiel; daarna werd een daling waargenomen.
Leeftijd: stijgend aandeel 50 plussers
Door het dalend aantal nieuwe infecties tussen 2008 en 2017 en de verbeterde levensverwachting sinds de introductie van antiretrovirale behandelingen veroudert de populatie die hiv-positief is: Het aandeel van de 25-49 jarigen daalde en het aandeel van de 50-plussers steeg.
- 69% hiv-positieve tussen 25 en 49 jaar
- 20% hiv-positieve 50-plussers
- 10% hiv-positieve jongeren (15-24 jaar)
- 1% jonger dan 15 jaar
Geslacht: 10220 mannen vs. 5482 vrouwen
De veroudering wordt vastgesteld voor beide geslachten:
- de gemiddelde leeftijd bij de vrouwen steeg van 38 jaar in 2006 naar 45 jaar in 2017 en
- bij de mannen van 43 jaar in 2006 naar 47 jaar in 2017.
Opsporing van hiv en laattijdige diagnoses
In 2017 was er een lichte daling met 2% van het aantal opsporingstests voor hiv. Er werden 63 hiv-tests per 1000 inwoners uitgevoerd en per 1000 uitgevoerde tests werden 1,25 nieuwe diagnoses vastgesteld.
Zesendertig procent van de hiv-infecties werd laattijdig vastgesteld. Laattijdige diagnoses komen nog steeds vaker voor bij heteroseksuelen (46%) dan bij MSM (27%).
Personen die met hiv leven
Het aantal personen dat in België met hiv leefde in 2017, wordt geschat op 18 908. Dit komt overeen met een hiv-prevalentie van 1.7 personen per 1000 inwoners. In 2017 waren 16 849 personen onder hen al gediagnosticeerd en 2059 waren nog niet gediagnosticeerd. Van al de personen die met hiv leven, was 10.9% zich dus niet bewust van zijn of haar serostatus.
Mensen die niet weten dat ze met HIV besmet zijn kunnen jaren doorleven zonder enige klachten te hebben. Zij kunnen andere mensen besmetten door onbeschermd seksueel contact.
Over preventie, behandeling, besmetting etc. in de andere
Bronnen (links):