Zo gewoon en toch zo bijzonder: de vlier.
Nederlandse naam 'vlier' komt van 'vedel'. Dat was een instrument dat van vliertwijgen was gemaakt.
De gewone vlier (Sambucus nigra) behoort tot de familie van het muskuskruid (Adoxaceae). De vlier werd reeds gebruikt in het steentijdperk, ook de Grieken en Romeinen gebruikten de vlier voor medicinale doeleinden.
Deze struik heeft weinig nodig en groeit heel snel, zelfs op braakland of nabij puinhopen, en op (kunstmatig) vruchtbaar gemaakte grond.
De vlier heeft voor veel volkeren een sterke betekenis, en wordt allerminst als een banale plant aanzien. Voor zigeuners is de vlier heilig. De tak waar Judas zich aan ophing was van een vlier. Het kruis op Golgotha was van vlier gemaakt. De koetsier van de lijkwagen had een zweep van vlier. Doodgravers droegen een vliertwijgje bij zich om de boze geesten te weren.
In onze streken werd de vlier aangeplant om huizen en stallen te beschermen van heksen, vuur en bliksem. Wichelroeden snijdt men uit vlier.
Zowel in de fytotherapie als in de homeopathie neemt de vlier een belangrijke plaats in.
De Materia Medica verwijst naar rhinitis en hoest met sterk verstopte neus, kinkhoest, astma die ’s nachts verslechtert en felle transpiratie geeft bij het ontwaken.
Ook in de fytotherapie kan het belang van de vlier niet overdreven worden. Meestal wordt de vlier ingezet als hoestdrankje, maar is de remedie, bij griep, doeltreffend en veilig.
De vlier bevat alle stoffen die essentieel zijn om zich te verweren bij een griepaanval:
- vitamines,
- mineralen,
- flavonoïden,
- triterpenen en
- anthocyanen.
Het sterke antivirale effect gebeurt door de “anti-griep” proteïnes: lectine en ribosome inactivating proteïns (RIP).
De lectines hechten zich als een slinger rond de stekelvormige uitwendige eiwitmantel van het virus en voorkomen zo dat het virus de cel binnendringt.
De RIP’s blokkeren de vermenigvuldiging van het genetisch materiaal van het virus in de cellen van de zieke.
Hierbij komt ook nog het zweetafdrijvend effect dat zorgt voor een koortsdaling. Herstel en bescherming worden geactiveerd door het anti-oxidant-, slijmoplossend- en ontstekingsremmend effect.
Het vlierextract
verdient een plaats in elke
winter huisapotheek.
De dubbelblind studie van Zakay-Rones 1995,2004 waarbij vlierextract wordt toegediend tijdens de eerste 48 uur bij griep, toont aan dat na 3 à 4 dagen de vliergroep symptoomvrij is. De placebo groep is pas na 7 à 8 dagen symptoomvrij. Er werd geen toxiciteit gerapporteerd.
Het vlierextract verdient een plaats in elke winter huisapotheek. De combinatie met echinacea, plantago lanceolata, tilia cordata, thymus vulgaris, ribes nigrum, eucalyptus radiata of rosa canina kan de genezing nog versterken.
Bronnen
- Handboek gemmotherapie, Ted Gerretzen (2008)
- Groot handboek geneeskrachtige planten 3de druk, Dr Geert Verhelst (2008),
- Farmacologie et matière medicale homéopathique CDFH, Dr Demarque, Dr Jouanny, Dr Poitevin, Dr Saint-Jean (2003)
Meer over Apotheek Dubois